Πλευρές οικογενειακής ζωής ΙΙ : Κανόνες
Πλευρές οικογενειακής ζωής ΙΙ : Κανόνες
Οι κανόνες αποτελούν ένα ζωτικό και πολύ ισχυρό στοιχείο της οικογένειας. Εκτός από τους κανόνες που είναι φανεροί (π.χ. δουλειές του σπιτιού, διαχείριση οικονομικών), υπάρχουν και κάποιοι άγραφοι κανόνες που εκτείνονται σε πολλούς τομείς της ζωής μιας οικογένειας και έχουν να κάνουν με την ελευθερία σχολιασμού σκέψεων, απόψεων και συναισθημάτων. Οι κανόνες μέσα σε ένα πλαίσιο παγιώνονται και μετατρέπονται σε γεγονότα αν δεν δοθεί στα μέλη του η δυνατότητα να εκφραστούν από την δική τους οπτική γωνία.
Πολύ σπουδαία συναισθήματα, όπως είναι ο θυμός, η στοργή, αλλά ακόμα και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών καθορίζονται από κάποιους κανόνες. Για παράδειγμα, όταν ο θυμός θεωρείται επικίνδυνος το άτομο δεν μαθαίνει να τον διαχειρίζεται και αποκτά άσχημη εικόνα του εαυτού του κάθε φορά που έρχεται αντιμέτωπο με αυτό το συναίσθημα. Η εικόνα αυτή με τον καιρό γίνεται «γεγονός» και αν δεν υπάρξει κάποια «διορθωτική» εμπειρία, δηλαδή μια εμπειρία που να δείξει ότι πρόκειται για ανθρώπινο συναίσθημα άρα και αποδεκτό, γίνεται στοιχείο της προσωπικότητας του ατόμου το οποίο δύσκολα μπορεί να αποποιηθεί.
Στην ζωή μιας οικογένειας υπάρχουν τρεις μορφές κανόνων σχετικά με την δυνατότητα σχολιασμού που έχουν τα μέλη της και είναι η ανθρώπινη / απάνθρωπη μέθοδος που οι κανόνες είναι είτε εύκαμπτοι και συζητήσιμοι, είτε άκαμπτοι και ακατόρθωτοι («Να είσαι πάντα ευτυχισμένος και χαρούμενος»), η φανερή / κρυφή μέθοδος που οι κανόνες είναι ή φανεροί ή κρυφοί αλλά παρολαυτά εφαρμόζονται («Μη μιλάς για αυτό. Κάνε πως δεν υπάρχει») και η εποικοδομητική / καταστρεπτική μέθοδος στην οποία η οικογένεια συζητάει και βρίσκει λύσεις ή αντίθετα αγνοεί να προβλήματα και επιρρίπτει τις ευθύνες στους άλλους.
Αναμφίβολα, οι κανόνες μπορούν να λειτουργήσουν θετικά για μια οικογένεια και να συμβάλλουν στην σταθερότητά της, αρκεί να μην πλήττεται η αυτονομία του κάθε μέλους της ξεχωριστά. Παρολαυτά, η επιρροή τους είναι πολύ ισχυρή και διαμορφώνουν την οικογενειακή δομή και λειτουργία και κατ’ επέκταση τις αλληλεπιδράσεις των μελών μεταξύ τους. Αν μπορούν να αλλάξουν, σημαίνει ότι μπορούν να αλλάξουν και πολλά πράγματα στην οικογενειακή ζωή.
Μερικά ερωτήματα θα βοηθήσουν να δούμε καλύτερα τι συμβαίνει με τους δικούς μας κανόνες:
- Με ποιους κανόνες ζούμε;
- Τι εξυπηρετούν αυτή την στιγμή στη ζωή μας;
- Τι αλλαγές βλέπουμε ότι χρειάζεται να γίνουν;
- Ποιοι κανόνες είναι χρήσιμο να παραμείνουν;
- Ποιοι πρέπει να πεταχτούν;
- Θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε καινούριους πιο λειτουργικούς κανόνες;
Σημαντικό: Οι κανόνες μπορεί να μην είναι πάντα φανεροί. Κουβέντιασε με άτομα της οικογένειάς σου για να σε βοηθήσουν να τους ανακαλύψεις!
